Trong thế giới động vật đa dạng được chia thành hai loại chính: động vật ăn thịt và động vật ăn cỏ. Động vật ăn cỏ là động vật sống dựa vào việc ăn các nguồn thức ăn từ thực vật Hình thức tiêu thụ được gọi là Herbivory, trong đó một sinh vật chủ yếu ăn sinh vật tự dưỡng như: thực vật, tảo, vi khuẩn quang hợp. Herbivory thường được dùng để chỉ các động vật như: nấm, vi khuẩn, sinh vật đơn bài ăn các loài thực vật sống được gọi là vi sinh vật gây bệnh ở thực vật, các vi khuẩn sống trên các loài thực vật chết được gọi là hoại sinh. Các loại thực vật ra hoa hút dinh dưỡng từ các loài thực vật sống được gọi là ký sinh thực vật. Vậy với sự đa dạng như thế, sự tiêu hóa ở thú ăn cỏ như thế nào? Hôm nay chúng ta cùng nhau đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi đó nhé.
Sự tiêu hóa ở thú ăn cỏ
1- Bộ răng
Tấm sừng: cứng, giúp răng hàm dưới tì vào để giữ cỏ
Răng cửa và răng nanh: có điểm giống nhau, không sắc, có chức năng giữ và giật cỏ
Răng trước hàm và răng hàm: có nhiều gờ cứng giúp nghiền nát cỏ
2- Dạ dày
Động vật ăn thực vật nhai lại có 4 ngăn: dạ cỏ, dạ tổ ong, dạ lá sách, dạ múi khế
Dạ cỏ: có chức năng chứa, làm mềm, lên men thức ăn và tiêu hóa sinh học nhờ các vi sinh vật
Dạ tổ ong có chức năng đưa thức ăn lên miệng nhai lại
Dạ lá sách có chức năng hấp thụ bớt nước
Dạ múi khế có chức năng: tiết enxim pepsin và HCl tiêu hóa protein có ở vi sinh vật và cỏ
Động vật ăn có khác có dạ dày đơn, to, chứa thức ăn, tiêu hóa cơ học và hóa học
3- Ruột non
Dài, có chức năng tiêu hóa và hấp thụ
4- Manh tràng
Phát triển, có vi sinh vật sống, cộng sinh, có chức năng tiêu hóa xenlulozo và các chất trong cỏ
Như vậy, sự tiêu hóa ở thú ăn cỏ là tiêu hóa hóa, cơ học và nhờ vi sinh vật cộng sinh
Cùng nhau tìm hiểu sự khác nhau về cấu tạo ống tiêu hóa và quá trình tiêu hóa thức ăn ở thú ăn thịt và ăn thực vật
1- Cấu tạo ống tiêu hóa
| Thú ăn thịt | Thú ăn cỏ | |
| Răng | Răng được chia thành răng cửa, răng nanh, răng trước hàm, răng ăn thịt lớn+ răng cửa: gặm, tách lấy phần thịt khỏi xương+ răng nanh: cắm và giữ mồi+ răng trước hàm và răng ăn thịt lớn: cắt thịt thành miếng nhỏ | Tấm sừng: cứng, giúp răng hàm dưới tì vào để giữ cỏRăng cửa và răng nanh: có điểm giống nhau, không sắc, có chức năng giữ và giật cỏRăng trước hàm và răng hàm: có nhiều gờ cứng giúp nghiền nát cỏ |
| Dạ dày | Dạ dày đơnThức ăn được tiêu hóa cơ học và hóa học trong dạ dày | Động vật ăn thực vật nhai lại có 4 ngăn: dạ cỏ, dạ tổ ong, dạ lá sách, dạ múi khếDạ cỏ: có chức năng chứa, làm mềm, lên men thức ăn và tiêu hóa sinh học nhờ các vi sinh vậtDạ tổ ong có chức năng đưa thức ăn lên miệng nhai lạiDạ lá sách có chức năng hấp thụ bớt nướcDạ múi khế có chức năng: tiết enzim pepsin và HCl tiêu hóa protein có ở vi sinh vật và cỏĐộng vật ăn có khác có dạ dày đơn, to, chứa thức ăn, tiêu hóa cơ học và hóa học |
| Ruột | Ruột non ngắn | Dài, có chức năng tiêu hóa và hấp thụ |
| Manh tràng | Không phát triển | Phát triển, có vi sinh vật sống, cộng sinh, có chức năng tiêu hóa xenlulozo và các chất trong cỏ |
2- Quá trình tiêu hóa
| Thú ăn thịt | Thú ăn cỏ | |
| Tiêu hóa ở khoang miệng | Xé, nuốt thức ăn | Nhai, nghiền nát thức ăn |
| Vi sinh vật | Không có sự tham gia tiêu hóa của vi sinh vật cộng sinh | Có sự tham gia tiêu hóa của vi sinh vật cộng sinh |
Nhận xét về sự tiêu hóa thức ăn ở thú ăn cỏ
Như vậy, với kiến thức về sự tiêu hóa ở thú ăn cỏ gồm các bộ phận: răng, dạ dày, ruột non, manh tràng. Chúng ta có thể kết luận rằng, thú ăn cỏ tiêu hóa hóa học, cơ học thức ăn nhờ vi sinh vật cộng sinh. Hy vọng với các kiến thức ôn tập vừa rồi đã giúp bạn củng cố về bài học về sự tiêu hóa thức ăn ở thú ăn cỏ
